روشهای جدید دانشمندان برای نابود کردن استرس – بخش اول: شناخت استرس و باورهای غلط در مورد آن

استرس، در ذهن بسیاری از افراد، به عنوان نیرویی منفی به حساب می‌آید، ولی اینطور نیست. استرس چیزی نیست که دقیقاً برای ما اتفاق افتاده باشد، بلکه چگونگی عکس‌العمل‌ در برابر آن چیزی است که برای ما روی داده است. چگونگی عکس‌العمل ما نیز تحت کنترل ذهن و احساسات ماست.

زنده بودن، به معنی قرار گرفتن تحت میزان خاصی از استرس است. همانطور که هانس/سلای. متخصص غده‌های درون‌ریز و یکی از برجسته‌ترین صاحب‌نظران در زمینه‌ی استرس می‌گوید:

« بیشتر افرادی که می‌‌خواهند کاری را به نتیجه برسانند و کسانی که جاه طلبند، تحت استرس زندگی می‌کنند. اینگونه افراد به استرس نیاز دارند».

مقدار مناسب استرس می‌تواند ما را به سوی اجرای بیشتری و بهترین عملکردمان سوق دهد. اما اگر فشارهای اطرافمان، آنقدر تکراری و شدید شوند که پیوسته به منظور پاسخ‌دهی در حال رجوع به امکانات و توانایی‌های درونی خود باشیم، در آن صورت استرس عاملی ناتوان کننده می‌شود و بدن نمی‌تواند به راحتی پاسخگوی چنین تقاضایی باشد.

با توجه به توضیحات بالا، استرس حاصل نیاز ما به سازگاری فیزیکی، ذهنی و احساسی در مقابل یک تغییر است. مقدار جزئی استرس می‌تواند مفید باشد، چرا که به زندگی جذابیت و تحرک می‌بخشد و ما را روی پای خودمان نگاه می‌دارد.

تغییرات جزئی و ملایم نه تنها مضر نیستند بلکه مفید و سازنده‌اند و در پرورش سازش‌پذیری ما نقش عمده‌ای ایفا می‌کنند. اما وقتی که تغییرات از حد مجاز فراتر روند و در طول دوره‌ای از زمان بر زندگی ما اثر منفی بگذراند، در این جاست که ظرفیت سازش‌پذیری ما اشباع می‌شود و تحمل آن غیر ممکن می‌نماید.

حال برای آنکه بدانید تا چه میزان تحت استرس قرار دارید، سؤالاتی که در پایین می‌آید به دقت  و بدون شتاب پاسخ دهید.

تست استرس:

به این سؤالات به دقت فکر کنید.

• 1- آیا نگران آینده هستید؟
• 2- آیا در مواقعی با زحمت به خواب می‌روید؟
• 3- آیا معمولاً برای کاهش تشویش و اضطراب به سیگار، نوشیدنی‌ها یا به قرص‌های مسکن و آرام‌بخش پناه می‌برید؟
• 4- آیا به خاطر مسائل جزئی و بی‌اهمیت از کوره در می‌روید و کنترل اعصاب خود را از دست می‌دهید؟
• 5- آیا انرژی‌تان از مقداری که نیاز دارید یا دوست دارید داشته باشید، کم‌تر است؟
• 6- آیا شما از کسانی به شمار می‌آیید که کارهای زیادی برای انجام دادن دارند ولی وقت کافی برای پرداختن به آن‌ها را ندارند؟
• 7- آیا با سردرد و ناراحتی‌های معده و شکم مواجه‌اید؟
• 8- آیا برای انجام امور احساس فشار و سختی می‌کنید؟
• 9- آیا برای این که موفقیتی کسب کنید یا دوست داشته شوید، خیلی نگرانی دارید؟
• 10- آیا عملکردتان در زندگی به قدر کافی خوب است که شما را راضی کند؟
• 11- آیا از خوشی‌های کوچک یا لذت‌های ساده‌ی زندگی احساس رضایت به شما دست می‌دهد؟
• 12- آیا واقعاً قادرید که به آرامش برسید و شادی و سرور را در خود حس کنید؟

نمره‌دهی:

یک امتیاز برای جواب مثبت به سؤالات 1 تا 9 یا جواب منفی به سؤالات 10 تا 12 در نظر بگیرید. امتیاز 4 یا بالاتر نشان دهنده‌ی این است که شما تحت استرس قابل ملاحظه‌ای قرار دارید.

تصورات عمومی غلط درباره‌ی استرس:

1 » ما همیشه می‌دانیم که چه وقت تحت استرس هستیم.

مردم اغلب چنان به استرس عادت کرده‌اند که از وجود آن در خود بی‌خبرند. بسیاری از ما به رغم اینکه عصبی و هیجان زده نمی‌شویم، از تأثیرات و عوارض ضعیف کننده و مخرب استرس در امان نیستیم. حتی در صورتی که احساس یأس و اضطراب نمی‌کنید، استرس می‌تواند شیوه و طرز رفتار شما را با دیگران را تغییر داده یا به بدن شما آسیب جدی وارد سازد.

2 » استرس چیزی است که تنها روی کسانی تأثیر می‌گذارد که زندگی توأم با فشار بالا و پر تنش دارند.

بسیاری از افراد عادی که استرس‌های مداوم ناشی از نگرانی را تجربه می‌کنند، زندگی راحتی نداشته، به بیشتر چیزها که در زندگی می‌خواهند نمی‌رسند، یا نمی‌توانند آن طور که دلشان می‌خواهد باشند، در حالی که اینطور نیست. افرادی که مشکلاتی را در زندگی تجربه نکرده‌اند نیز دچار استرس می‌شوند.

3 » تنها راه پایین آوردن و کاهش استرس، ایجاد تغییرات در محیط اطراف یا استفاده از دارو و درمان است.

تغییر دیدگاه و نگرش نسبت به زندگی، مؤثرترین و مطمئن‌ترین راه برای کاهش استرس، ناشی از طرز تلقی و برداشت ما از جهان است و نه ناشی از جهان و واقعیت‌های آن به صورتی که واقعاً وجود دارند.

4 » حوادثی که برای ما اتفاق می‌افتد باعث استرس می‌شود.

حوادث به تنهایی باعث ناراحتی و فشار نمی‌شوند، بلکه طرز برخورد، نوع نگاه و نگرش ما به حادثه است که بیشتر باعث ناراحتی می‌گردد.

5 » هیجانات مسیر خود را پیموده، تأثیر خود را به جا می‌گذارند و نمی‌توان آن‌ها را کنترل کرد.

ما می‌توانیم احساسات خود را تغییر دهیم. این کار از طریق تغییر در رفتار یا تغییر در تفکر و طرز فکرمان میسر می‌شود. به عنوان مثال: انجام دادن مقداری از یک کار می‌تواند ما را از نگرانی درباره‌ی آن برهاند. ایجاد و خلق یک برداشت و فهم جدید از یک وضعیت خاص، از هراس و استرس ناشی از آن می‌کاهد.

انسان می‌تواند طرز تفکر خود را به راحتی تغییر دهد، فقط باید بداند که کنترل افکارش را به طور کامل در اختیار دارد.

این تصور که هیجانات مسیر خود را طی می‌کنند، اشتباه است، زیرا افراد خود می‌توانند هیجانات را کنترل کنند. احساسات انسان به طور کامل در اختیار خود انسان است، کافی است مهارت تحت کنترل درآوردن آن را بیاموزد.

با توجه به توضیحات فوق، توانستیم با مفهوم استرس و همچنین باورهای غلط در مورد آن آشنا شویم، علاوه بر اینکه با انجام تستی ساده پی بردیم که آیا ما نیز دچار استرس هستیم یا خیر؟

در بخش دوم ما روش‌ها و راهکارهای کاربردی برای مقابله با استرس را خواهیم گفت.

← بخش دوم

به زودی منتشر خواهد شد

در همین زمینه بخوانید: