معرفی اصل آفبا:( ویدیو آموزش اصل آفبا در اواسط پست میباشد)
در اوایل دهه 1920 میلادی، ولفگانگ پائولی فیزیکدان اتریشی (که اصل طرد پائولی یکی از مهمترین خدمات علمی او است) و استادش نیلز بور دانشمند دانمارکی (مبدع مدل اتمی سیارهای) قاعدهایی را معرفی کردند که نقش بسیار مهمی در درک آرایش الکترونی اتم ها، جدول تناوبی عناصر و خواص شیمیایی آن را ایفا کرد. پائولی و بور این اصل را آفبا (Aufbau، در آلمانی به معنای بنا کردن) نامیدند. گرچه دلیل این نامگذاری عمدتا به کاربرد این اصل در تعیین ترتیب و نحوه پر شدن لایه های الکترونی در عناصر باز میگردد اما پیش از آن نیز پائولی و بور اطمینان داشتند که اصل آفبا پایه و اساس و سنگ بنایی برای درک هرچه دقیق تر ساختار درونی اتم خواهد بود.
تا پیش از بیان اصل آفبا:
مدل های اتمی هیچگونه توجیهی برای نحوه قرارگیری الکترون ها در اطراف هسته نداشتند اما بور با استفاده از این اصل توانست اولین مدل اتمی با محوریت کوانتومی بودن انرژی را ارائه داده و خواص اتم هیدروژن را با موفقیت توجیه کند بعدها شرودینگر در ارائه مدل کوانتومی اتم ها نیز از این اصل برای توجیه نحوه پر شدن زیرلایه های الکترونی و رسم آرایش الکترونی اتم ها استفاده کرد و دانشمندان به کمک آن توانستند طیف نشری و آرایش الکترونی و خواص شیمیایی تمامی عناصر و از همه مهمتر دسته بندی های جدول تناوبی عناصر را توجیه کنند.
اصل آفبا چیست و چرا اهمیت دارد؟
اصل آفبا در واقع نقشه راه رسیدن از یک ساختار الکترونی ساده به ساختارهای پیچیده تر را نشان میدهد به بیان ساده این اصل بیان میکند که در هنگام اضافه شدن الکترون به اتم، ابتدا اوربیتال های با سطح انرژی پایین تر از الکترون پر میشوند و سپس اوربیتال های با انرژی بالاتر. با استفاده از همین اصل، میتوان کار را از آرایش الکترونی ساده ترین اتم موجود در طبیعت (یعنی اتم هیدروژن) که تنها یک الکترون در ساختار خود دارد آغاز کرد و با اضافه کردن یک به یک الکترون ها و قرار دادن آنها در پایین ترین سطح انرژی ممکن، به آرایش الکترونی سایرعناصر دست پیدا کرد.
بنابراین با وجود اصل آفبا:
لازم نیست که برای درک ساختار الکترونی اتمی که به طور مثال 50 عدد الکترون در ساختار خود دارد، تعداد زیادی آزمایش و آزمون و خطا انجام شود. بلکه کافی است از آرایش الکترونی اتم هیدروژن استفاده کرده و با افزودن الکترون ها و قرار دادن هریک در پایین ترین سطح انرژی ممکن، به آرایش اتم مورد نظر دست پیدا کرد.
بدون داشتن درک صحیح از این قانون، درک صحیح ساختار الکترونی اتم ها و به دنبال آن جدول تناوبی، خواص شیمیایی، ساختار یونی و مولکولی ترکیبات و واکنش های شیمیایی که همگی پایه و اساس درس شیمی دبیرستان و تشکیل دهنده ی بیش از 80 درصد سوالات شیمی کنکور هستند ممکن نخواهد بود.
اصل آفبا را یاد بگیریم!
سنگ بنا و کلید درک بخش عمده ی درس شیمی در دبیرستان است . بنابراین یادگیری آن برای تمامی دانش آموزان امری ضروری است. بنابراین شما را دعوت میکنیم .که این اصل را با تدریس فوق العاده ی دکتر شیروانی استاد شیمی موسسه حرف آخر به بهترین نحو فرا بگیرید.
و اما کلام آخر!
اصل آفبا گرچه در ابتدا بسیار ساده و واضح به نظر میرسد، اما سنگ بنایی برای حل بسیاری از مسائل و نارسایی های موجود در درک ساختار الکترونی عناصر و پایه های علم شیمی است اما نکته مهم تر و جذاب تر در مورد این اصل، کاربرد آن در دیگر علوم و حتی بسیاری از ابعاد زندگی اجتماعی انسان ها است! حتما میپرسید که این اصل ساده ی فیزیکی – شیمیایی چه ربطی به سایر علوم و اتفاقات روزمره زندگی ما دارد؟ پاسخ شما در معنای واژه آفبا نهفته است!
حتی پیش از بیان اصل آفبا، دانشمندان علوم مختلف میدانستند که برای درک پدیده های مختلف، نیاز است که که ابتدا ساده ترین و ابتدایی ترین اجزای آن پدیده شناخته شده و مورد بررسی قرار بگیرند، سپس گام به گام این شناخت را توسعه داده و با کنار هم قرار دادن این اجزای ساده موارد پیچیده تر را مورد بررسی قرار دهند.
به طور مثال در علم زیست شناسی، ابتدا کوچکترین و ساده ترین اجزای سازندهی موجودات زنده (یعنی سلولها) به طور دقیق مورد بررسی قرار گرفته وشناخته میشوند، سپس با کنار هم قرار دادن سلولها، بافتهای پیچیده تر تولید شده و مطالعه میشوند و به همین ترتیب این زنجیره ادامه پیدا میکند تا به موجودات بسیار پیچیدهای مانند انسان ها برسد.
حال تصور کنید!
بدون رعایت اصل بناگذاری، زیست شناسان از همان ابتدا سراغ مطالعه بدن انسان بروند!، بدون شک درک چنین ساختار پیچیدهای بدون درک اجزای سازنده ی آن عملا غیر ممکن خواهد بود.
به همین ترتیب، میتوان در برخورد با تمامی مسائل و مشکلات روزانه نیز از اصل آفبا استفاده کرد. به طور مثال برنامه ریزی برای مطالعه و مرور دروس توسط یک دانش آموز را در نظر بگیرید.
در برخورد اول با یک مساله ی بسیار پیچیده روبرو هستیم، زیرا تعداد زیادی متغیر، (مانند دروس مختلف، زمانبندی های مختلف، شرایط فیزیکی و روحی مختلف دانش آموزان و …) وجود دارند، که بررسی تمامی آنها به صورت یک جا عملا غیر ممکن است. اما با تکیه بر اصل بناگذاری، میتوان یک برنامه ریزی خوب و اساسی انجام داد، کافی است ابتدا ساده ترین و ابتدایی ترین اجزای یک برنامه را بشناسیم، این اجزا شامل دروس مختلف و ویژگی های هریک، زمانبندی مورد نیاز برای مطالعه، یادگیری و مرور هرکدام و شیوه های مختلف اجرای برنامه هستند.
سپس با کنار هم قرار دادن این اجزای ساده، میتوان برنامه های پیچیده تری برای یک روز، یک هفته و یا حتی یک سال کامل تحصیلی آماده کرد. اصل آفبا در کمال سادگی این توانایی را دارد که کلیدی برای موفقیت در تمامی ابعاد زندگی ما باشد!
فروردین ماه، میتواند آغازِ یک پایانِ رویایی برای تمامی دانش آموزان باشد. چه برای موفقیت در امتحانات خردادماه و چه برای کسب نتیجه مطلوب در بزرگترین رقابت علمی کشور یعنی کنکور سراسری. برای بناگذاری این موفقیت با ما همراه باشید.
نوشته آفبا – هر آنچه که باید در مورد اصل افبا بدانید اولین بار در سایت رسمی و مرکزی انتشارات حرف آخر. پدیدار شد.
مرکز اخبار فیلم ایران اسلامی...
ما را در سایت مرکز اخبار فیلم ایران اسلامی دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : بازدید : 262 تاريخ : يکشنبه 26 فروردين 1397 ساعت: 23:02